Μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας καλούνται να φέρουν εις πέρας χώρες στη Λατινική Αμερική. Η Κολομβία αντιμετωπίζει πιθανά εμπορικά αντίποινα από τις ΗΠΑ μετά τη δήλωση του αριστερού Προέδρου της, Γκουστάβο Πέτρο, ότι σκοπεύει να υπογράψει τη συμμετοχή της χώρας στην πρωτοβουλία «Belt & Road» του Πεκίνου κατά την επίσκεψή του στην Κίνα για μια περιφερειακή συνάντηση την επόμενη εβδομάδα.
Το δίλημμα της Μπογκοτά αντικατοπτρίζει ένα ευρύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Κοινότητα Χωρών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (Celac), που αριθμεί 33 μέλη: πώς να διαφοροποιήσει το εμπόριο και τις επενδύσεις χωρίς να προκαλέσει την οργή του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, σημειώνουν οι Financial Times. Το Πεκίνο φιλοξενεί ένα υπουργικό φόρουμ με τη Celac στις 13 Μαΐου.
Ο Πέτρο κατέχει την εκ περιτροπής προεδρία της Celac φέτος και η Κολομβία ήταν εδώ και καιρό ένας από τους πιο σημαντικούς συμμάχους των ΗΠΑ στη Νότια Αμερική. Έτσι, μια κίνηση της Μπογκοτά να ενταχθεί στην πρωτοβουλία BRI θα αποτελούσε σημαντική νίκη για το Πεκίνο, με τις δηλώσεις του Πέτρο να έχουν ήδη προκαλέσει μια προειδοποίηση από την Ουάσινγκτον.
«Η προσέγγιση του Πέτρο με την Κίνα είναι μια μεγάλη ευκαιρία για τα τριαντάφυλλα του Ισημερινού και τον καφέ της Κεντρικής Αμερικής», δήλωσε ο Μαουρίσιο Κλάβερ-Καρόνε, ειδικός απεσταλμένος για τη Λατινική Αμερική στο Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Οι επιχειρήσεις στην Κολομβία, που εξαρτώνται από τις ΗΠΑ για εξαγωγές όπως ο καφές και τα κομμένα λουλούδια, ερμήνευσαν τα λόγια του απεσταλμένου ως συγκαλυμμένη απειλή από τις ΗΠΑ να ευνοήσουν τους πιο κοντινούς ανταγωνιστές τους. Σύμβουλοι του Πέτρο έχουν κινητοποιηθεί προσπαθώντας να τον πείσουν να καθυστερήσει την ανακοίνωση για την πρωτοβουλία BRI.
Ο Τσούι Σουοτζούν, ειδικός στις σχέσεις με τη Λατινική Αμερική στο Πανεπιστήμιο Ρενμίν του Πεκίνου, δήλωσε ότι η Κίνα και η περιοχή πρέπει να αξιοποιήσουν τη συνάντηση της επόμενης εβδομάδας για να «δείξουν τη δέσμευσή τους» στην προώθηση της συνεργασίας παρά τον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ. «Η Λατινική Αμερική αποτελεί έναν πολύ σημαντικό εμπορικό εταίρο ως ήπειρος», τόνισε. «Το διμερές εμπόριο με την Κίνα φέτος μπορεί να ξεπεράσει τα 500 δισεκατομμύρια δολάρια».
Τι θέλουν Κίνα και ΗΠΑ από τη Λατινική Αμερική
Εκδηλώσεις όπως η συνάντηση Κίνας-Celac έχουν καταστεί κρίσιμες για το Πεκίνο στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει τις συνέπειες των δασμών του Τραμπ στους εμπορικούς του εταίρους. Ο μεγαλύτερος φόβος της Κίνας είναι ότι η Ουάσινγκτον θα πείσει χώρες να υπογράψουν εμπορικές συμφωνίες που θα αποκλείσουν ζωτικής σημασίας εξαγωγικές αγορές σε μια περίοδο που η αδύναμη εγχώρια οικονομία της δεν μπορεί να απορροφήσει την τεράστια παραγωγή της.
Τα κράτη της Λατινικής Αμερικής, εν τω μεταξύ, εξετάζουν πώς να διαχειριστούν τις σχέσεις τους με το Πεκίνο σε μια εποχή έντονης γεωπολιτικής έντασης. Ο Παναμάς έχει δεχθεί ισχυρές πιέσεις από τις ΗΠΑ σχετικά με αυτό που η Ουάσινγκτον θεωρεί υπερβολικό κινεζικό έλεγχο των λιμανιών του και τις απειλές του Τραμπ να ανακτήσει τον έλεγχο της Διώρυγας. Νωρίτερα φέτος, αναγκάστηκε να αποσυρθεί από την πρωτοβουλία BRI.
Η Βραζιλία, η μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής, έχει ήδη την Κίνα ως τον κορυφαίο εμπορικό της εταίρο. Ο Πρόεδρος Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα θα παραστεί στη συνάντηση της Celac, θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Κίνα και θα έχει την τρίτη του συνάντηση με τον Κινέζο Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ μέσα σε λίγο περισσότερο από δύο χρόνια. Ο Γκαμπριέλ Μπόριτς, άλλος ένας αριστερός ηγέτης που είναι πρόεδρος της Χιλής, του μεγαλύτερου παραγωγού χαλκού στον κόσμο, θα παραστεί επίσης στη συνάντηση της Celac.
Το Μεξικό, που εξαρτάται από την αγορά των ΗΠΑ για περισσότερο από το 80% των εξαγωγών του, βρίσκεται σε ιδιαίτερα λεπτή θέση. Έχει αντιμετωπίσει αυξανόμενη πίεση από τις ΗΠΑ σχετικά με τις κινεζικές εισαγωγές και επενδύσεις, ιδιαίτερα στον εξαγωγικό τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Από την πανδημία του κορωνοϊού, οι κινεζικές εταιρείες θεωρούν το Μεξικό ως ελκυστική τοποθεσία για εξαγωγές στις ΗΠΑ λόγω της εγγύτητας και της προνομιακής μεταχείρισης στο πλαίσιο της εμπορικής συμφωνίας USMCA.
Μετά από χρόνια χωρίς σαφώς καθορισμένη πολιτική, οι μεξικανικές αρχές έχουν πλέον λάβει μέτρα για να περιορίσουν την κινεζική επιρροή. Η κυβέρνηση έχει επιβάλει δασμούς σε ένα ευρύ φάσμα κινεζικών προϊόντων, από χάλυβα έως υφάσματα, έχει δεσμευτεί να δημιουργήσει ένα πρόγραμμα ελέγχου επενδύσεων για την εθνική ασφάλεια και έχει προσπαθήσει να βοηθήσει τους κατασκευαστές να αντικαταστήσουν κινεζικά εξαρτήματα με εγχώρια.
